สังเวชนียสถาน ๔ ![](Mini_Dhammajak.gif)
![](../P_04_Pictures/03.jpg)
พระบรมศาสดาได้ตรัสถึงสังเวชนียสถาน ๔ ตำบล อันเป็นที่ควรแก่ความสังเวช
คือ
๑.สถานที่ประสูติ คือ สถานที่ที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าประสูติจากพระครรภ์
คืออุทยานลุมพินี
![](../P_04_Pictures/43_02.jpg)
๒.สถานที่ตรัสรู้ คือ สถานที่พระพุทธเจ้าตรัสรู้อนุตรสัมมาสัมโพธิญาณ คือ
ควงไม้โพธิ์ ณ ตำบลพุทธคยา แค้วนมคธ
![](../P_04_Pictures/43_03.jpg)
๓.สถานที่แสดงปฐมเทศนา คือ สถานที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าแสดงธัมมจัก
กัปปวัตนสูตร คือ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน แขวงเมืองพาราณสี แคว้นกาสี ในปัจจุบันเรียกว่า สารนาถ
![](../P_04_Pictures/43_04.jpg)
๔.สถานที่ปรินิพพาน คือ สถานที่ซึ่งพระสัมพุทธเจ้าเสด็จดับขันธปรินิพพาน
คือที่สาลวโนทยาน เมืองกุสินารา แคว้นมัลละ
เมื่อพระอานนท์ทูลถามถึงวิธีปฏิบัติต่อพระพุทธสรีระ “พระพุทธองค์ตรัสว่า
ให้ปฏิบัติตามแบบพระบรมศพพระเจ้าจักรพรรดิราช คือ ให้พันด้วยผ้าขาว
ซับด้วยสำลีแล้วห่อด้วยผ้าขาว ๕๐๐ คู่ แล้วบรรจุในหีบทองอันเต็มไปด้วย
น้ำมันหอม เชิญขึ้นบนเชิงตะกอนอันทำด้วยไม้จันทน์หอม เพื่อถวาย
พระเพลิง แล้วอัญเชิญพระอัฐิธาตุไปทำพระสถูปบรรจุไว้ ณ ที่ประชุม
แห่งถนนใหญ่ ๔ ทิศ เพื่อเป็นที่สักการะแก่เหล่ามหาชนตราบสิ้นกาลนาน”
![](../P_04_Pictures/43_05.jpg)
ต่อจากนั้นได้ตรัสพยากรณ์พระอานนท์ว่า
“หลังจากพระองค์เสด็จดับขันธปรินิพพาน ขอให้อุตส่าห์บำเพ็ญเพียร
ในไม่ช้าจะได้ถึงความสิ้นอาสวะ คือสำเร็จเป็นพระอรหันต์ก่อนวันพระสงฆ์
ทำปฐมสังคายนา ทั้งยังได้ตรัสสรรเสริญพระอานนท์เถระว่า เป็นเอตทัคคะ
คือเป็นเลิศในการบำเพ็ญพุทธอุปัฏฐาก”
พระอานนท์จึงได้รับยกย่องในด้านเป็นผู้มีสติ มีคติ มีธิติ เป็นพหูสูตร คือ ความทรงจำพุทธวจนะ (พระธรรมคำสั่งสอน) และเป็นพุทธอุปัฏฐาก
ที่มาจากพระไตรปิฎก อรรถกถาและคัมภีร์ที่เกี่ยวข้อง
บทภาพยนตร์
พระพุทธเจ้า
อานนท์ … สถานที่อันเป็นเขตให้ระลึกถึงเรามีอยู่ ๔ แห่ง
๑. อุทยานลุมพินี สถานที่ที่เราประสูติจากพระครรภ์
๒. พุทธคยาในแคว้นมคธสถานที่ที่เราตรัสรู้
๓. ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน สถานที่ที่เราแสดง ปฐมเทศนา และสุดท้ายก็คือที่ที่เราปรินิพพาน ในสาลวโนทยาน เมืองกุสินารานี้เอง
พระพุทธเจ้า
ผู้ใดเที่ยวจาริกไปยังสถานที่ทั้ง ๔ นี้พึงเกิดความสลดใจ เกิดความศรัทธา
เลื่อมใส และเดินตามรอยบาทแห่งเรา
พระอานนท์
พระพุทธองค์ … ในพรหมจรรย์นี้มีสตรีเป็นอันมาก เข้ามาเกี่ยวข้อง
อยู่ในฐานะต่างๆ เป็นมารดา เป็นพี่น้อง เป็นเครือญาติ และเป็นผู้เลื่อมใส
ในพระรัตนตรัย ภิกษุจะพึงปฏิบัติต่อสตรีอย่างไร
พระพุทธเจ้า
อานนท์ … การที่ภิกษุจะไม่ดูไม่แลสตรีเพศเสียเลย นั่นแหละเป็นการดี
พระอานนท์
ถ้าจำเป็นต้องดูต้องเห็นแล้วจะปฏิบัติอย่างไร
พระพุทธเจ้า
อานนท์ … ถ้าจำเป็นต้องดูต้องเห็น ก็อย่าพูดด้วย อย่าสนทนาด้วย นั่นแหละเป็นการดี
พระอานนท์
ถ้าจำเป็นต้องสนทนาด้วย จะปฏิบัติอย่างไร
พระพุทธเจ้า
ถ้าจำเป็นต้องสนทนาด้วยก็จงมีสติ ควบคุมสติ สำรวมอินทรีย์ กล่าววาจา
ให้เรียบร้อย อย่าให้ความกำหนัดยินดีหรือความหลงใหลครอบงำ จิตได้ …
สิ่งงดงามวิจิตรในโลกนี้มิใช่กาม แต่ความกำหนัดที่เกิดขึ้นเพราะการดำริต่างหากเล่า
เป็นกามของคน เมื่อละความพอใจได้แล้ว สิ่งงดงามวิจิตรก็มีอยู่อย่างนั้น
แต่ทำให้เป็นพิษอะไรไม่ได้อีกต่อไป
พระอานนท์
เมื่อพระองค์ปรินิพพานแล้ว ควรปฏิบัติกับ พระบรมศพของพระพุทธองค์
อย่างไรดี
พระพุทธเจ้า
จงปฏิบัติเช่นเดียวกับพระศพของพระเจ้าจักรพรรดิ คือ
พันด้วยผ้าขาวซับด้วยสำลี ๕๐๐ ชั้น แล้วนำร่างของเราใส่ในหีบที่มี น้ำมันหอม
ตั้งบนเชิงตะกอนที่ทำจากไม้จันทน์หอม เมื่อจุดเพลิงมอดไหม้แล้ว จงนำเถ้ากระดูก
บรรจุในสถูปตั้งไว้ที่ทาง ๔ แพร่ง เพื่อให้เหล่ามหาชนเดินทางมาสักการะ
โดยสะดวกตลอดกาลนาน
|